Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Bazı ülkelerin kendi ferdi gündemleri için bu ortak çıkarları görmemezlikten gelmesi veya Avrupa Birliği üzerinden Türkiye‘yle hesaplaşmaya çalışması Avrupa Birliği’ne de bağlantılarımıza de ziyan vermektedir. Biz Avrupa Birliği’yle müspet bir gündem oluşturmak istiyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ankara Sanayi Odası mesken sahipliğinde düzenlenen “14. Klâsik Büyükelçilikler Resepsiyonu”na katıldı. Yılmaz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selamlarını iletti. İçersinden geçilen periyotta, global ölçekte önemli sınamalarla şekillendiğini belirten Yılmaz, “Yakın coğrafyamızda devam eden çatışmalar, dünya iktisadında tarihi düzeylere ulaşan belirsizlikler ve gerisi gerisine yaşanan olumsuz gelişmeler, ülkeleri çok boyutlu krizlerle karşı karşıya bırakıyor. Bu şiddetli tabloda birçok ülke siyasi, ekonomik ve jeopolitik riskleri yönetmekte zahmet yaşarken, Türkiye olarak biz; siyasi istikrarımız, güçlü kurumsal yapımız, sağlam ekonomimiz ve kararlı politikalarımızla süreci faal biçimde yönetmeye çaba ediyoruz. Terörsüz Türkiye gayesiyle iç huzurumuzu pekiştirici adımlar atarak, birliğimizi ve beraberliğimizi koruyarak, bu periyodu ülkemiz ismine fırsata çevirecek pozisyon alıyoruz” sözlerini kullandı.
2023 yılında hazırladıkları 3 yıllık Orta Vadeli Programda, Türkiye’nin yüksek gelirli ülkeler kümesine girmesini amaçladıklarını hatırlatan Yılmaz, “2 yıl evvelki o programda 1,3 trilyon dolarlık bir ekonomi olmayı ve kişi başına gelirimizin 15 bin dolara ulaşmasını hedeflemiştik. Geldiğimiz noktada bu amaçlarımıza ziyadesiyle ulaştığımızı tabir edebilirim. 2025 yılı sonu itibariyle ulusal gelirimiz, Gayrisafi yurt içi hasıltımız tarihimizde birinci kere bir buçuk trilyon doları aşacaktır. Kişi başına gelirimiz ise 17 bin doların üstünde bir düzeyde gerçekleşecektir. Böylelikle Türkiye Cumhuriyeti birinci sefer yüksek gelirli ülkeler ligine adım atmış olacaktır. Bunda 22,23 yıl evvel hükümetlerimiz iktidara geldiği periyotta Türkiye alt orta gelir grubundaydı. Bu 22 yıllık süreçte kalıcı bir formda üst orta gelir kümesine girmiş oldu Türkiye. Yıllardır da bu orta gelir tuzağı tartışmalarıyla buradan yüksek gelire nasıl çıkarız diye tartışıyoruz. İşte bu yıl birinci sefer yüksek gelirli ülkeler ligine adım atmış oluyoruz. Fakat bu bizi rehavete sürüklememeli. Bu yalnızca sayılarda bir değişim manasına gelmiyor. Kalitatif, niteliksel bir dönüşüme de Türkiye’nin geçişini sembolize ediyor. Münasebetiyle önümüzdeki devirde bu yeni kaidelerin öngördüğü siyasetlerle, dönüşümlerle Türkiye Cumhuriyeti olarak yolumuza devam etmeyi ve bu yüksek gelirlilikte kalıcı olmayı hedefliyoruz” biçiminde konuştu.
Küresel seviyede pek çok ülkenin sorunu haline gelen hayat pahalılığıyla faal çabayı de ihmal etmediklerini söyleyen Yılmaz, “Bir taraftan makul seviyede bir büyümeyi sürdürürken öbür taraftan dezenflasyon sürecini gerçekleştiriyoruz. 2023’te yüzde 65 düzeyinde gerçekleşen enflasyon 2024 sonunda yüzde 44 seviyesine gerilemişti. Haziran 2024’ten itibaren enflasyonda kesintisiz azalma süreci yaşayarak toplamda yıllık enflasyon oranında 42.5 puanlık değerli bir gerileme kaydettik. 2025 yılı sonu itibariyle yüzde 30’un altına inmiş bir enflasyonu bekliyoruz. Enflasyondaki olumlu gelişmelerin yanı sıra ülkemizin global ve bölgesel zorluklara karşın dayanıklılığı ortadadır. 2024 yılında yüzde 3,3 oranında büyüyen ekonomimiz 2025’in birinci yarısında yüzde 3,6 büyüme sergileyerek 15 yıldır sürdürdüğümüz kesintisiz büyüme sürecinin devam edeceğini göstermiştir. Yıl sonu itibariyle yüzde yeniden 3.3 büyümeyi öngörüyoruz bu yıl. Dünyada büyüme kestirimlerinin aşağı istikametini revize edildiği dünya ticaretinin büyümeden de daha gerilere revize edildiği bir ortamda bu büyüme suratının hayli makul olduğunu düşünüyoruz ve dezenflasyon politikalarımızla da dengeli olduğunu düşünüyoruz” açıklamalarında bulundu.
Küresel ticarette artan korumacılık ve dış talepte zayıf görünüme karşın temmuz ayında Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık mal ihracat rekoru kırdıklarını belirten Yılmaz şu tabirleri kullandı:
“Yılın birinci 8 ayında 178 milyar doları aşan ihracatımız yıllık bazda 269,2 milyar dolara ulaşmıştır. Yıl sonu itibariyle bu sayının 174 milyar dolara yaklaşacağını varsayım ediyoruz. Üretimdeki artış, yatırımlardaki yükselişle birlikte yüksek teknoloji ihracatımız 2025 yılı Ocak Ağustos periyodunda geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 17,4 oranında orta yüksek teknoloji ihracatımız ise yüzde 10 oranında artış kaydetmiştir.”
“Merkez Bankası rezervlerimiz 178, 3 milyar dolar ile tarihi tepesini görmüştür”
Yılmaz konuşmasında şu tabirleri kullandı:
“Sürdürdüğümüz güçlü siyaset duruşu sayesinde Türk lirasına olan itimat artarken Merkez Bankası rezervlerimiz 178, 3 milyar dolar ile tarihi tepesini görmüştür. Bütçe disiplinine verdiğimiz kıymetle kamu maliyesindeki güçlü yapımızı koruma ediyoruz.”
2024 yılı sonunda sarsıntının bütçe üzerindeki harika ve süreksiz tesirine karşın bütçe açığı yüzde 4,7 seviyesinde kaldığına dikkat çeken Yılmaz, “2024’ü planlarken 6.4 olacak demiştik doğrusu. Bütçe açığı, sarsıntı yükü, başka tesirlerle birlikte lakin gerçekleşme bizim iddiamızdan çok daha güzel oldu. 4.7 düzeyinde bir bütçe açığının ulusal gelire oranı ortaya çıktı. Bunun da yaklaşık 1.7 puanı zelzele harcamalarından kaynaklanıyor. Sarsıntının süreksiz tesirini düştüğünüzde yüzde üç civarında bir bütçe açığıyla 2024 yılı kapattığımızı tabir edebilirim. 2025 yılında da yıl sonu itibariyle bütçe açığının ulusal gelire oranının yüzde 3,6 gerileyeceğini öngörüyoruz. 2023-2025 periyodunda yalnızca bütçede 2025 yılı fiyatlarıyla 3.6 trilyon lirayı sarsıntı için harcamış olacağız. 2025 yılı sonu itibariyle. Bu da doksan milyar dolarlık bir harcamaya tekabül ediyor. Fakat işin düzgün tarafı şu. Bu süreksiz bir harcama, yapısal bir bozulma oluşturmuyor. Süreksiz bir açık oluşturuyor. İkincisi nitelik olarak yüklü bir biçimde yatırım niteliğinde bir harcama. Ülkemizin geleceğine, kentlerimizin geleceğine bir yatırım niteliğinde çok daha güçlü, dirençli kentlerle Türkiye’mizin geleceğe hazırlanmasında katkı sunan harcamalar. Münasebetiyle bunları da gerçekleştiriyoruz” dedi.
Sosyal konut arzına büyük bir tartı vermeyi düşündüklerini bildiren Yılmaz, “Giderek azalan oranda bütçemize bunun tesiri olacak. Yaşanan felaketin tesirlerini bir taraftan giderirken başka taraftan da enflasyonda en yüksek katılığın hizmet dallarında olduğunun farkında olarak burada da kira sıkıntısının öne çıktığını bilerek toplumsal konut arzına önümüzdeki devirde büyük bir yük vermeyi düşünüyoruz. Bütçemizde birinci kez toplumsal konut için 100 liralık bir kalem açtık. TOKİ’ye buradan dayanak olacağız. Yeni bir toplumsal konut programı başlatacak. Yalnızca bütçeden giden bu kaynakla yetinmeyecek elbette. Bütçe dışından da kaynaklar oluşturarak büyük bir toplumsal konut kampanyasını Etraf Şehircilik Bakanlığımız Murat Kurum Bakanımızın liderliğinde inşallah başlatacak. Fakat yeni demografimizi de dikkate alarak toplumsal konutu iki artı bir formunda artık planlıyoruz. Çok daha güzel planlanmış enerjiyi kullanan afetlere karşı güçlü öteki taraftan işletme maliyetleri düşük, satın alma satın alınabilme bakımından avantajlı bir biçimde toplumsal konut programımızı hayata geçireceğiz” formunda konuştu.
İlerleyen devirlerde niceliksel büyümeyi değil kaliteli ve sürdürülebilir büyümeyi temel alacaklarına dikkat çeken Yılmaz, “Verimliliği arttıracak yapısal ıslahatlara odaklanacak üretim kapasitemizi enflasyonist baskı oluşturmadan güçlendireceğiz. Sanayimizi yüksek katma pahalı ve teknoloji ağır bir yapıya dönüştüreceğiz. ARGE ve yenilikçilik ekosistemimizi daha da güçlendirecek yapay zeka, yarı iletkenler, savunma sanayi, biyoteknoloji ve uzay teknolojileri üzere stratejik alanlarda özel dal yatırımlarını destekleyeceğiz. Yeşil dönüşümü de bu sürecin merkezine koyacağız. Düşük karbonlu üretim, döngüsel iktisat ve yenilenebilir güç yatırımlarıyla hem verimliliğimizi arttıracağız hem de cari istikrarımıza katkı sunacağız. Üretimin ve ticaretin altyapısını güçlendireceğiz. Organize sanayi bölgelerini, lojistik merkezleri ve ulaştırmayı bütüncül bir biçimde ele alacağız. Bilhassa limanlarla OSB irtibatları bakımından demiryollarındaki iltisak sınırlarını önceliklendirmiş durumdayız yatırım programımızda. Bunları birbiri peşi sıra hayata geçireceğiz. Beşeri sermayemizi güçlendireceğiz. Mesleksel ve teknik eğitimin kalitesini arttıracağız. Bilhassa müfredatın oluşumundan uygulamaya hem orta öğretimde hem yüksek öğretimde özel kesimle eğitim kurumlarımız ortasındaki ilişkiyi kuvvetlendireceğiz. Tüm bu makro amaçlarımıza 81 vilayetimizin potansiyelini harekete geçirerek ulaşacağız” dedi.
“Ankara’yı Türkiye yüzyılında katma kıymeti yüksek bir iktisat maksadımızın lokomotif vilayetlerinden biri olarak görüyoruz ve bu türlü konumlandırıyoruz”
Yılmaz Ankara’nın siyasi başşehir olduğunu aslında Ankara’nın güçlü bir iktisat merkezi olduğunu belirtti. Yılmaz, “Ankara’yı Türkiye yüzyılında katma bedeli yüksek bir iktisat gayemizin lokomotif vilayetlerinden biri olarak görüyoruz ve bu türlü konumlandırıyoruz. 14 organize sanayi bölgesi on dört teknoloji geliştirme bölgesi yüz elli yedi ARGE otuz dokuz tasarım merkeziyle Ankara yüksek teknoloji ve katma kıymetli üretimde öncü bir pozisyondadır. Üniversitelerimizle sanayi arasındaki güçlü iş birliği de yenilikçi bir ekosistemi ortaya çıkarmaktadır. 2024’TE 15 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Ankara yüksek teknoloji eserlerinde yüzde on ikilik hisseyle Türkiye ortalamasının çok üzerinde bir muvaffakiyet göstermiştir. Yüksek teknoloji ihracatının ihracat içindeki hissesinin yüzde 12 olması hakikaten çok çok değerli. Savunma sanayi, havacılık, tıbbi aygıtlar ve makine kesimleri başta olmak üzere Ankara’nın artan katkısı ülkemizin global rekabet gücünü yükseltmektedir. Bu muvaffakiyet da Ankara Sanayi Odası’nın vizyoner projeleri kıymetli rol oynamaktadır” sözlerine yer verdi.
ASO Teknoloji Üssü Projesi tamamlandığında 800’den fazla firmaya mesken sahipliği yapacak 18 bin şahsa istihdam sağlayacak ve bir buçuk milyar dolarlık ihracat imkanı oluşturacağının bilgisini veren Yılmaz, “Hükümetimiz bu projeyi ele aldı ve buna takviye olma kararı verdi. Ben emeği geçen tüm bakanlarımıza, tüm bürokratlarımıza teşekkür ödüyorum. Bu projenin Ankara’mıza ve ülke ekonomimize güzel olmasını bir defa daha diliyorum. Temelli de kurulacak ASO hür bölge ise direkt yabancı sermayeyi çekecek, dış pazarlama entegrasyonunu arttıracak ve kırk bin kişilik yeni istihdam imkanı oluşturacaktır” değerlendirmelerinde bulundu.
“İsrail yaptığı bu pervasız, sorumsuz hareketlerle yalnızca bölgesinde değil, global seviyede adalet kavramını aşındırmakta”
Bugün Gazze başta olmak üzere gönül coğrafyalarında yaşanan zulümler hepimizin yüreğinde derin yaralar açtığını aktaran Yılmaz, “Gazze’de işlediği soykırımdan ötürü Netanyahu hükümetinin memleketler arası mahkemelerde yargılandığını hepimiz görüyoruz. İsrail idaresi maalesef bununla da kalmıyor. Değişik ülkelere milletlerarası hukuku açıkça çiğneyerek saldırmaya devam ediyor. Bölgesel istikrarımızı, huzurumuzu tehdit etmeye global barışı tehdit etmeye devam ediyor. En son dün dost ve kardeş ülke Katar’a yönelik yapılan saldırıyı da buradan bir defa daha kınıyor ve lanetliyoruz. Milletlerarası hukuka açık bir ihlal teşkil eden bu hücum birebir vakitte barışa orta buluculuk yapmaya çalışanlara da direkt bir hücumdur. ve İsrail idaresinin barıştan yana olmadığının, barışa niyeti olmadığının da en açık göstergelerinden bir adedidir. Bu tablo karşısında memleketler arası kuruluşların sorumluluk hisseden tüm ülkelerin çok daha faal ve İsrail idaresini zorlayıcı önlemler almaları artık bir gereklilik haline gelmiştir. Bu noktada şunun da altını çizmek isterim. Milletlerarası bir dayanışma içinde bir insanlık ittifakı içinde burada sağlanacak bir ateşkes akabinde kâfi kesintisiz insani yardımların Gazze halkına ulaşması ve sonrasında da iki devletli bir tahlilin oluşması hem bölgemiz için hem global seviye için çok çok kıymetlidir. Aksi takdirde şunu görüyoruz. İsrail yaptığı bu pervasız, sorumsuz hareketlerle yalnızca bölgesinde değil, global seviyede adalet kavramını aşındırmakta, milletlerarası kurumların, kuralların içini boşaltmaktadır. Bu bütün insanlığı etkileyecek dozda önümüzdeki periyotta herkes için bir tehdit oluşturmaktadır. Münasebetiyle bu barışa Türkiye olarak elimizden gelen tüm dayanağı vermeye, mazlum Filistin halkının yanında durmaya devam edeceğiz diyorum” halinde konuştu.
İlerleyen haftalarda yeni Delegasyon Başkanı ile Avrupa Birliği Büyükelçileriyle bir ortaya geleceklerinin bilgisini veren Yılmaz, “Türkiye’yi Avrupa’yı konuşacağız orada daha ayrıntılı konuşacağız inşallah. Lakin şunun altını çizmek istiyorum. Bugün bilhassa içinden geçtiğimiz jeopolitik tansiyonlar, güç tartışmaları, göç hareketleri, güvenlik sorunları hangi alana bakarsanız bakın objektif olarak baktığımızda Avrupa’yla Türkiye Cumhuriyeti’nin ortak çıkarları var. Birtakım ülkelerin kendi ferdi gündemleri için bu ortak çıkarları görmemezlikten gelmesi veya Avrupa Birliği üzerinden Türkiye’yle hesaplaşmaya çalışması Avrupa Birliği’ne de münasebetlerimize de ziyan vermektedir. Biz Avrupa Birliği’yle olumlu bir gündem oluşturmak istiyoruz. Gümrük Birliği’nin modernizasyonundan vize kolaylığına öteki alanlara varıncaya kadar her mevzuda kazan kazan anlayışıyla ve ortak pahalarla yapabileceğimiz çok şey var. İnşallah bu liderliği Avrupa Birliği de gösterir. Daima birlikte farklı bir gündemle yola devam ederiz diyorum” diye konuştu. – ANKARA